[BOOK REVIEW + SUMMARY]
Chắc hẳn cái tên Bill Gates trước đã hot (vì giàu có) nay lại càng hot hơn sau khi cả thế giới ngả mũ trước lời 'tiên tri' của ông về 1 đại dịch toàn cầu vài năm trước khi Covid xảy ra. Thế nên chẳng có gì khó hiểu khi Bill Gates chọn thời điểm 'vàng' này để nói về 1 vấn đề mà thực chất, tính về cá tính, đầu tư và tâm trí, còn khiến ông đam mê hơn là giải cứu thế giới khỏi dịch bệnh và đói nghèo. Nếu như Elon Musk chọn sứ mệnh chiếm đóng Sao Hoả, Mark Zukerberg chọn chiếm hữu thông tin cá nhân của thế giới, thì Bill Gates đang cố gắng trở thành người giải cứu loài người. Nói đúng hơn, ông chọn 1 con đường nhân văn hơn và thực tế hơn.
Xuyên suốt cuốn sách này, Bill Gates đã thể hiện được bản chất rất Gates : 1 nhà đầu tư chiến lược và 1 con người mê công nghệ. Có thể nói 'How to avoid a climate disaster' (tạm dịch: Làm thế nào để tránh khỏi thảm hoạ khí hậu) là 1 cuốn sách cô đọng về công nghệ, giải pháp, được cấu trúc cẩn thận, logic và đánh thẳng vào các nhà hoạch định chính sách.
Nếu nhìn vào 12 chương sách, có thể thấy rõ cấu trúc logic và cách hành văn gãy gọn, rõ ràng của Bill Gates. Ông đi từ cách đặt vấn đề (mục tiêu rõ ràng: Getting to zero), cách tìm hiểu các giải pháp, các giải pháp theo từng hạng mục carbon footprint, và cách biến giải pháp thành thực tế (chính sách nhà nước và sự tham gia của doanh nghiệp, người dân). Tuy có nhiều cuốn sách đã viết về Biến đổi khí hậu và giải pháp, nhưng có thể nói cuốn sách này có vị trí riêng của nó. Chung quy lại, Bill Gates đưa ra lý do và tính toán cho thấy cách duy nhất chúng ta tiến tới tương lai 2050 net zero carbon chỉ có thể là tìm và áp dụng nguồn năng lượng sạch mới.
Chúng ta cần hệ thống năng lượng để ngừng làm tất cả những điều chúng ta không thích và tiếp tục làm tất cả những điều chúng ta thích - nói cách khác, thay đổi hoàn toàn và cũng giữ nguyên như cũ. (trang 51)
Cuốn sách đáng đọc nhất là ở chương 3 (nói về 5 câu hỏi quan trọng cho những người quyết sách), và chương 4-8 (5 hạng mục lớn xả thải carbon cùng các giải pháp được phân tích ngắn gọn, cái nào được, cái nào không). Không hẳn chương nào cũng hay. Dù tôi đã đọc từ trang 1 tới trang 230, sự mệt mỏi dần xuất hiện về sau vì ông liên tục nhắc tới Green Premiums như 1 công cụ tính toán duy nhất cho thấy tương lai của 1 giải pháp hay việc thị trường có khả năng vô tận trong khi chính ông đã dành cả 2 chương nói về những điều Nhà Nước cần làm: hầu như tất cả mọi thứ để dọn đường cho những công ty và nhà đầu tư tư nhân đưa sản phẩm tới tay người dùng. Đây không phải cách nghĩ sai vì tôi cũng đồng tình rằng Nhà Nước cần phải là tiên phong nhưng tôi đã kỳ vọng 1 nhà đầu tư như Bill Gates cần phải nâng cao cũng như đưa ra góc nhìn từ khu vực tư nhân cho thấy họ có thể làm gì thêm khác ngoại trừ việc liên tục chờ đợi sự dọn đường trải thảm hoa hồng từ Nhà Nước. Nếu vẽ 1 biểu đồ những điều NN làm vs tư nhân làm thì bạn sẽ thấy rõ điều này.
Sự đột phá thậm chí sẽ không tồn tại nếu không có chính phủ chi tiền thuế cho nghiên cứu, các chính sách được thiết kế để thúc đẩy nghiên cứu đó ra khỏi phòng thí nghiệm và ra thị trường, và các quy định tạo ra thị trường và khiến nó triển khai trên quy mô lớn (trang 181)
Nhìn chung đây là 1 cuốn sách dễ đọc, logic, không thừa thãi. Bill Gates viết cuốn sách này với sự giúp đỡ của Josh Daniel - 1 chuyên gia viết đỉnh cao nên cũng khó có thể chê trách giọng văn. Tuy nhiên, đôi chỗ hơi vội và cũng có nhiều chỗ đáng đặt câu hỏi và người đọc cảm thấy cần đi xác nhận thêm (nếu bạn cảm thấy việc quảng bá những đầu tư và lựa chọn cá nhân của Bill Gates chỉ là 1 trong nhiều cách đánh giá). Cũng là 1 cuốn sách đáng đọc, đặc biệt cho các nhà hoạch định chính sách để hiểu rõ hơn về vai trò của họ và 1 cái nhìn tổng quan về các giải pháp năng lượng sạch đang có. Thế nhưng không thể nói rằng cuốn sách là cẩm nang chỉ đường chi tiết được.
Tóm tắt chi tiết từng chương tại ĐÂY
Mua sách tại ĐÂY